Δύο πρώην πρωθυπουργοί και οκτώ πρώην υπουργοί φαίνεται να εμπλέκονται στη δικογραφία για την υπόθεση της φαρμακοβιομηχανίας Novartis που ερευνάται από τους Εισαγγελείς Διαφθοράς, οι οποίοι παρέδωσαν αργά το μεσημέρι σήμερα στον Άρειο Πάγο, το μέρος της δικογραφίας που πλέον θα διαβιβαστεί στη Βουλή, βάσει του νόμου περί ευθύνης υπουργών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τις οποίες επικαλείται το ΑΠΕ – ΜΠΕ, η εισαγγελική έρευνα για τις πρακτικές της φαρμακοβιομηχανίας προκειμένου να επικρατήσει στην αγορά φαρμάκων φαίνεται να αποκάλυψε εμπλοκή δέκα πολιτικών προσώπων της περιόδου από το 2006 έως τις αρχές του 2015, για τους οποίους οι Εισαγγελείς Διαφθοράς απέστειλαν την δικογραφία στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου προκειμένου η υπόθεση να εξεταστεί στην Βουλή.
Πρόκειται για υπουργούς που υπηρέτησαν στα Υπουργεία Υγείας, Οικονομίας και Ανάπτυξης, την επίμαχη περίοδο, και από τα στοιχεία που φαίνεται να έχουν συλλέξει οι Εισαγγελείς προκύπτει η εμπλοκή τους στη διάπραξη των αδικημάτων της απιστίας και της δωροδοκίας. Σύμφωνα με πληροφορίες της Εφημερίδας των Συντακτών, οι δύο πρωθυπουργοί είναι ο Αντώνης Σαμαράς και ο Παναγιώτης Πικραμμένος.
Σύμφωνα με το Documento, τα ονόματα των πρώην υπουργών είναι τα εξής: Γιάννης Στουρνάρας, Δημήτρης Αβραμόπουλος, Άδωνις Γεωργιάδης, Ευάγγελος Βενιζέλος, Ανδρέας Λοβέρδος, Ανδρέας Λυκουρέντζος, Μάριος Σαλμάς και Γιώργος Κουτρουμάνης, είναι σύμφωνα με τη δικογραφία, εμπλεκόμενοι στο σκάνδαλο Novartis.
Παράλληλα οι Εισαγγελείς Διαφθοράς απήγγειλαν κατηγορία για δωροδοκία σε βάρος υψηλόβαθμου στελέχους της NOVARTIS για τον οποίο αμέσως εκδόθηκε και διάταξη απαγόρευσης εξόδου του από τη χώρα.
Να σημειωθεί ότι η έρευνα Εισαγγελέων Διαφθοράς ξεκίνησε στα μέσα του Δεκεμβρίου 2016 με αρχικό υλικό τα στοιχεία για δωροδοκίες κρατικών λειτουργών και γιατρών που είδαν το φως της δημοσιότητας με αφορμή διετή έρευνα που διεξάγεται από τις αμερικανικές αρχές για τον κολοσσό και τις μεθόδους που φέρεται να χρησιμοποιούσε για να επικρατήσει στην αγορά.
Η έρευνα είχε διαταχθεί από την Εισαγγελία του Αρείου Πάγου μετά από φάκελο με καταγγελίες και δημοσιεύματα που είχε προσκομίσει ο υπουργός Δικαιοσύνης κ. Κοντονής.
Το περασμένο φθινόπωρο, κλιμάκιο εισαγγελικών λειτουργών πήγε στις ΗΠΑ όπου σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές συγκέντρωσε συγκεκριμένα στοιχεία που αφορούν το “ελληνικό σκέλος” της υπόθεσης, καθώς η φαρμακοβιομηχανία φέρεται να χρησιμοποιούσε τις καταγγελλόμενες μεθόδους σε πολλές χώρες. Στις ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια διενεργούνται για την φαρμακοβιομηχανία, από τις αρμόδιες αρχές στοχευμένες έρευνες, τόσο από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς όσο και ποινικής αξιολόγησης συγκεκριμένων στοιχείων που έχουν συλλέξει για τη Novartis.
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, στις αρχές των ΗΠΑ κατέφυγαν δύο Έλληνες πολίτες, στελέχη της εταιρίας στα τμήματα Πωλήσεων και Επικοινωνίας – Εταιρικής Ευθύνης, οι οποίοι φέρονται να κατέθεσαν στις αμερικανικές αρχές εκατοντάδες έγγραφα που αποκαλύπτουν καταβολές χρηματικών ποσών τόσο σε ιδιώτες γιατρούς όσο και σε γιατρούς που εργάζονταν στο δημόσιο σύστημα Υγείας (συνολικά πάνω από 4.000), με στόχο τη λήψη ευνοϊκών αποφάσεων για την εταιρία και τη συνταγογράφηση των φαρμάκων της.
Στο πλαίσιο της συνεργασίας της Εισαγγελίας Διαφθοράς με τις ΗΠΑ, πριν λίγες ημέρες βρέθηκε στην χώρας μας κλιμάκιο από στελέχη του FBI και των Εισαγγελικών αρχών προκειμένου να έχουν συγκεκριμένη συνεργασία.
(Πληροφορίες: ΑΠΕ – ΜΠΕ, Εφημερίδα των Συντακτών, Documento).
Συνάντηση του κυβερνητικού εκπροσώπου με την Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου
Ο Υπουργός Επικρατείας και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Δημήτρης Τζανακόπουλος, με αφορμή δημοσιεύματα κυριακάτικων εφημερίδων σχετικά με την έρευνα που διεξάγει η Ελληνική Δικαιοσύνη για την υπόθεση της Novartis επισκέφθηκε την Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, προκειμένου να ενημερωθεί σχετικά.
Η Εισαγγελέας τον ενημέρωσε ότι η δικογραφία διαβιβάζεται στον Υπουργό Δικαιοσύνης για τις απαραίτητες ενέργειες. Επίσης, ο Υπουργός ενημερώθηκε για τις εξελίξεις σε σχέση με την κατάσταση στις φυλακές Κορυδαλλού, μετά την έρευνα τα ξημερώματα του Σαββάτου και τις ενέργειες της Ελληνικής Δικαιοσύνης.
Το σκάνδαλο Novartis όπως το περιγράφει το σχετικό ρεπορτάζ της εφημερίδας Documento:
Το θέμα δεν είναι μόνο ότι το ελληνικό δημόσιο έχει απωλέσει έως και 2 δισ. ευρώ από υπερτιμολογήσεις των φαρμάκων που αγόραζε, αλλά ότι πρωταγωνιστές του σκανδάλου είναι πέντε υπουργοί της ΝΔ και της συγκυβέρνησης ΝΔ – ΠΑΣΟΚ από το 2010 έως τον Ιανουάριο του 2015, την εποχή που η ελληνική κοινωνία έχει υποστεί ισχυρό σοκ από την εφαρμογή του πρώτου και του δεύτερου μνημονίου, τα οποία συμπεριλάμβαναν τα πιο σκληρά μέτρα, που οδήγησαν στην απώλεια μεγάλου ποσοστού του εισοδήματος των εργαζομένων και στην απώλεια θέσεων εργασίας.
Το κυριότερο είναι ότι φαίνεται να στοιχειοθετείται άμεση εμπλοκή και ενός ενοίκου του Μαξίμου την εποχή εκείνη, που οι μάρτυρες κατονομάζουν ως τελικό αποδέκτη μαύρου χρήματος σε «βαλιτσάκια». Το κομμάτι της δικογραφίας για αυτές τις χρονιές, αφού έχει «χτυπήσει» πάνω σε πρόσωπα που είχαν υπουργικές θέσεις, πιθανόν τις επόμενες μέρες να διαβιβαστεί στη βουλή για να ξεκινήσουν οι διαδικασίες έρευνας με βάση τον νόμο Περί Ευθύνης Υπουργών. Στη βουλή βρίσκεται ήδη άλλη δικογραφία που αφορά άλλους ή ίδιους υπουργούς της ΝΔ, οι οποίοι παρέκαμπταν τις νόμιμες διαδικασίες για την προμήθεια ιατρικών ειδών και οδηγούσαν σε αγορές με υπερτιμολόγηση. Οι δύο υποθέσεις και κυρίως αυτή της Novartis, σύμφωνα με ανθρώπους που γνωρίζουν όσα γίνονται εδώ και έναν χρόνο σε επίπεδο έρευνας, είναι δεμένες νομικά, αφού οι καταθέσεις των μαρτύρων επιβεβαιώνονται με άλλα στοιχεία. Οι εξελίξεις μετατρέπουν την υπόθεση Novartis σε σκάνδαλο μιας συγκεκριμένης ομάδας στη ΝΔ και μοιραία του κόμματος.
Προστατευόμενοι μάρτυρες δίνουν διευθύνσεις και ονόματα – Οι «αδηφάγοι», τα συνέδρια, η πολυπράγμων σύζυγος και η ανησυχία της ΝΔ για την υπόθεση που κάνει τα… πάμπερς να ωχριούν.
Δύο νέοι μάρτυρες, οι οποίοι έχουν μπει στο πρόγραμμα προστασίας μαρτύρων και προστέθηκαν στους δύο που είχαν καταθέσει ως πληροφοριοδότες υπό προστασία (whistleblowers) στις αμερικανικές αρχές, έχουν ξετυλίξει το κουβάρι των σχέσεων της Novartis με πολιτικά πρόσωπα και ανθρώπους που είχαν αρμοδιότητα τη διαμόρφωση της τιμής του φαρμάκου στην Ελλάδα. Η εν λόγω φαρμακευτική εταιρεία είχε στο στόχαστρό της την Ελλάδα, όχι για να προκαλεί αφαίμαξη στο δημόσιο πουλώντας ακριβά υπερτιμολογημένα φάρμακα, αλλά γιατί η Ελλάδα ήταν από τις χώρες αναφοράς στην τιμή του φαρμάκου, δηλαδή από τις χώρες που διαμορφώνουν την ευρωπαϊκή τιμή του φαρμάκου. Η υψηλή τιμολόγηση των φαρμάκων της Novartis στην Ελλάδα διαμόρφωνε ακριβή τιμή παγκοσμίως και τεράστια κέρδη για την πολυεθνική, που διώκεται παγκοσμίως για τέτοιες πρακτικές. Γι’ αυτό τον λόγο οι μίζες ήταν τεράστιες.
Η Εισαγγελία Διαφθοράς, η οποία ξεκίνησε την έρευνα (συμπεριλαμβάνονται σε αυτή δημοσιεύματα και αποκαλύψεις του Documento στις 8 Ιανουαρίου 2017 και στις 12 Μαρτίου 2017), ύστερα από πολύμηνη προσπάθεια έφτασε στους ανθρώπους-κλειδιά, οι οποίοι δέχτηκαν να καταθέσουν υπό προστασία. Σύμφωνα με πληροφορίες, πρόκειται για έναν άντρα και μία γυναίκα, αλλά δεν είναι απαραίτητο ότι αυτοί που παρουσιάζονται ως άντρας και γυναίκα με ψευδώνυμο στη διαδικασία των καταθέσεων έχουν και την ίδια ταυτότητα στην πραγματικότητα, αφού το πρόγραμμα προστασίας προβλέπει δήλωση όχι μόνο ψεύτικου ονόματος αλλά και φύλου ή επαγγέλματος. Η ανεύρεση πάντως των δύο μαρτύρων ταυτίζεται χρονικά με την αποχώρηση από τη Novartis δύο γυναικών στελεχών. Η μία από αυτές ήταν πολύ κοντά στον Mr Novartis της Ελλάδας, τον αντιπρόεδρο και υπεύθυνο για την εικόνα της εταιρείας Κώστα Φρουζή, και η άλλη «ειδική» επί των συνεδρίων της πολυεθνικής στην Ελλάδα. Δηλαδή των διοργανώσεων που εμφανίζονταν ως συνέδρια με χορηγία Novartis, μέσω των οποίων στην πραγματικότητα χρηματίζονταν γιατροί αλλά και πολιτικά πρόσωπα.
Οι υπουργοί ταχυδακτυλουργοί
Τον Δεκέμβριο του 2016 οι ελληνικές αρχές ενημερώθηκαν ότι δύο Ελληνες οι οποίοι σχετίζονταν με τη Novartis είχαν καταθέσει μέσω του δικηγόρου Παύλου Σαράκη στοιχεία για τις μεθόδους αθέμιτου ανταγωνισμού της εταιρείας στις αμερικανικές αρχές. Στις 8 Ιανουαρίου 2017 το Documento κάνει το πρώτο δημοσίευμα για αυτό που ονομάζει Novartis-Gate. Στο δημοσίευμα αποκαλύπτεται ότι υπάρχουν εσωτερικά βίντεο από τη Novartis που δείχνουν τον αντιπρόεδρό της να μιλά σε στελέχη της εταιρείας κατονομάζοντας μάλιστα πολιτικά πρόσωπα, την εύνοια και τη βοήθεια των οποίων είχε η εταιρεία, καθώς και μια απόπειρα αυτοκτονίας σημαντικού στελέχους της Novartis, το οποίο είχε διοργανώσει την «προώθηση της εταιρείας».
Οι ελληνικές αρχές, ξεκινώντας τη δική τους έρευνα, επιχείρησαν να πληροφορηθούν από τους Αμερικανούς την πιθανή εμπλοκή πολιτικών προσώπων από την Ελλάδα. Στη φάση εκείνη οι Αμερικανοί επέμεναν να λένε πως «ο ρόλος των πολιτικών προσώπων και οι ευθύνες τους φαίνεται ξεκάθαρα από την ανάγνωση των αποφάσεων που υπέγραφαν για την πολιτική φαρμάκου», υπονοώντας ότι το θέμα δεν ήταν οι μάρτυρες αλλά το τι πραγματικά είχε γίνει με τις δεκάδες υπουργικές αποφάσεις τιμολόγησης του φαρμάκου.
Πάνω από δέκα στελέχη της Novartis πολιορκήθηκαν για να δώσουν στοιχεία. Ο κύκλος λίγο αργότερα άνοιξε με στελέχη του υπουργείου Υγείας που καθόριζαν και πρότειναν τις τιμές φαρμάκου. Από αυτούς του τεμνόμενους κύκλους προέκυψαν τελικώς οι τέσσερις προστατευόμενοι μάρτυρες.
Πολύ προτού πειστούν να καταθέσουν για τα πολιτικά πρόσωπα που ενέχονταν στην υπόθεση, οι μάρτυρες περιέγραψαν το πώς λειτουργούσε το κοινό σύστημα Novartis και υπουργών.
Οι χρηματιζόμενοι από τη Novartis υπουργοί φρόντιζαν να κάνουν τρεις σημαντικές κινήσεις εξυπηρέτησης της πολυεθνικής.
1 Υπέγραφαν για υψηλές τιμές σε φάρμακα της Novartis και καθόριζαν την τιμή στην Ευρώπη, αφού η Ελλάδα ήταν χώρα αναφοράς. Συνήθως οι τιμές ανέβαιναν στα ακριβά φάρμακα. Μία αύξηση 20 ευρώ σε ένα φάρμακο των 100 ευρώ, το οποίο έκανε τζίρο 40 εκατ. ευρώ, σήμαινε αμέσως 8 εκατ. επιπλέον κέρδη για την εταιρεία. Φυσικά την «αναγκαιότητα» του φαρμάκου προπαγάνδιζαν υπουργοί, γιατροί και δημοσιογράφοι. Οπως στην Ιταλία, έτσι και στην Ελλάδα, φάρμακα της Novartis, όπως το Lucentis (για θεραπεία της ωχράς κηλίδας) προωθήθηκε αντί φαρμάκου άλλης εταιρείας που ήταν 40 φορές φτηνότερο.
2 Οι υπουργοί και οι υπηρεσιακοί παράγοντες φρόντιζαν να καθυστερούν και να παρακωλύουν τους ανταγωνιστές της Novartis, ώστε η εταιρεία-ευεργέτης να έχει πάντα προβάδισμα.
3 Η Novartis είχε επίσης προβάδισμα στις πληρωμές του ΕΟΠΥΥ. Οταν οι άλλες εταιρείες, οι οποίες δεν είχαν περάσει από το υπουργικό ταμείο, είχαν καθυστερήσεις στην πληρωμή στο όνομα της οικονομικής κρίσης, η Novartis πληρωνόταν κανονικά.
Και οι τρεις ταχυδακτυλουργικές κινήσεις του διεφθαρμένου συστήματος φαίνεται ότι αποδεικνύονται από τα στοιχεία που υπέδειξαν οι μάρτυρες, τα οποία δεν είναι τίποτε άλλο από τα επίσημα έγγραφα πληρωμών και τιμολόγησης φαρμάκου.
Βαλίτσες με χρήμα σε Μαξίμου και υπουργούς
Ενας από τους ανθρώπους που σχετίστηκαν με την έρευνα από πολύ νωρίς επιμένει ότι «τα πάμπερς της εποχής Κοσκωτά» ωχριούν μπροστά σε αυτά που έχουν καταθέσει οι μάρτυρες για τη σχέση Novartis και πολιτικών προσώπων της περιόδου 2010-2015 που εξετάζεται στη δικογραφία η οποία αναμένεται να σταλεί στη Βουλή. Δύο μάρτυρες έχουν καταθέσει πως στέλεχος της Novartis, το οποίο μάλιστα πριν από ένα χρόνο μπήκε υπό τον εσωτερικό έλεγχο και της ίδιας της εταιρείας, μοίραζε εκατομμύρια σε βαλίτσες που παρέδιδε με μετρητά. Τα ποσά δεν ήταν καθόλου ευκαταφρόνητα. Υπάρχουν υπουργοί που, σύμφωνα με τις καταθέσεις, πήραν 2 εκατ. ευρώ σε δόσεις αλλά υπήρξε και δόση του 1 εκατομμυρίου. Το στέλεχος της Novartis είχε ενημερώσει τη μαμά εταιρεία, και συγκεκριμένα Ιταλό στέλεχός της, ότι παρέδωσε στο Μέγαρο Μαξίμου βαλίτσα με 1 εκατομμύριο ευρώ. Αυτής της παράδοσης προηγήθηκε συνάντηση πολυσυζητημένου πρωθυπουργικού συμβούλου με το στέλεχος της Novartis. Το συγκεκριμένο πρόσωπο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, αναλάμβανε το ξέπλυμα του μαύρου χρήματος.
Πέντε υπουργοί οι οποίοι είχαν εμπλοκή με το φάρμακο χρηματίστηκαν με τον ίδιο τρόπο από το ίδιο πρόσωπο της Novartis, το οποίο μάλιστα ήταν αρκετά ομιλητικό στο εσωτερικό της εταιρείας, περιγράφοντας ως αδηφάγους τους υπουργούς.
Οι μάρτυρες έχουν κατονομάσει επίσης υπουργό οικονομικού υπουργείου ως χρηματιζόμενο από τη Novartis προκειμένου να προωθεί την εκταμίευση των ποσών που απαιτούσε η Novartis, όταν οι αντίπαλες εταιρείες έμεναν χωρίς πληρωμή «λόγω κρίσης».
Οι λεπτομέρειες των καταθέσεων είναι συγκλονιστικές. Περιγράφονται πρόσωπα, τρόποι πληρωμής και επακριβώς οι παρεχόμενες υπηρεσίες από τους υπουργούς προς τη Novartis.
Τα συνέδρια και η σύζυγος υπουργού
Εκτός από τους υπουργούς κατονομάζεται και σύζυγος υπουργού, η οποία εισέπραττε από τη Novartis αντί του υπουργού ως διοργανώτρια συνεδρίων. Τα συνέδρια είχαν ως φορείς διοργάνωσης διάφορα πρόσωπα τα οποία σχετίζονταν με τη Novartis και εμφανίζονταν ως επιστημονικοί φορείς. Οι φορείς αυτοί αναλάμβαναν να θέσουν υπό την αιγίδα τους ένα φαινομενικά ιατρικό επιστημονικό συνέδριο στο οποίο χορηγός ήταν η Novartis και άλλες φαρμακευτικές εταιρείες. Τα έσοδα από τις χορηγίες πήγαιναν στη διοργανώτρια σύζυγο υπουργού, η οποία εμφάνιζε ως νόμιμα τα έσοδα. Ηταν τόση η βεβαιότητα και η απροσεξία του υπουργικού ζεύγους, που ο κ. υπουργός κατά καιρούς εμφανιζόταν στα συγκεκριμένα συνέδρια ως παράγοντας με επιστημονική κατάρτιση επί του αντικειμένου του συνεδρίου.
Η φημολογία των τελευταίων ημερών περί αποκαλύψεων για τη Novartis έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία στα πολιτικά κόμματα. Στη ΝΔ, όπου γνωρίζουν πως η εξεταζόμενη περίοδος αφορά δικούς της υπουργούς, η κυρίαρχη αντίληψη είναι ότι πρέπει το κόμμα να απαντήσει πως οι προστατευόμενοι μάρτυρες δεν είναι παρά κουκουλοφόροι που συκοφαντούν ανθρώπους. Οι πιο ψύχραιμοι ωστόσο θυμίζουν ότι ο νόμος περί προστατευόμενων μαρτύρων ήταν μια νομική ρύθμιση της ΝΔ, η οποία μάλιστα χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στις διώξεις εναντίον της Χρυσής Αυγής. Συνεπώς δεν είναι δυνατόν να λειτουργήσουν απαξιωτικά.
Οσοι γνωρίζουν τον τρόπο με τον οποίο κινήθηκε η Εισαγγελία Διαφθοράς επιμένουν ότι η υπόθεση δεν είναι μόνο μεγάλη αλλά και δεμένη με στοιχεία που επιβεβαιώνουν τις μαρτυρίες. Στην έρευνα που αφορά τα μη πολιτικά πρόσωπα έχουν εντοπιστεί γιατροί και μέλη των Επιτροπών Τιμολόγησης Φαρμάκου με εισοδήματα που δεν μπορούν να δικαιολογήσουν. Η Εισαγγελία θεωρεί βέβαιο ότι τόσο η έκταση της έρευνας όσο και τα ενοχοποιητικά στοιχεία που υπάρχουν θα οδηγήσουν πολλούς να συνεργαστούν με τις Αρχές. Αλλωστε, ένας από τους υπουργούς που εμπλέκονται έχει έρθει στο παρελθόν σε επαφή με Αμερικανούς, οι οποίοι του είχαν προτείνει να καταθέσει ως μάρτυρας εναντίον της Novartis.
Οπως αναφέρει δικηγόρος που γνωρίζει, «μπορεί στο μυαλό όσων εμπλέκονται σήμερα η βασική γραμμή να είναι πως πρέπει να μιλήσουν για πολιτική δίωξη, ωστόσο τα στοιχεία είναι τέτοια που αν πάνε στη Βουλή και ξεκινήσουν διαδικασίες ανάκρισης, το σύνθημα θα είναι ο σώζων εαυτόν σωθήτω».
Σύμφωνα με έγκριτους νομικούς, τα αδικήματα που αντιμετωπίζουν τα εμπλεκόμενα πρόσωπα δεν έχουν παραγραφεί, αφού δεν πρόκειται για απιστία και παράβαση καθήκοντος μόνο, αλλά και για διακίνηση μαύρου χρήματος, το οποίο δεν παραγράφεται.
